زمانی که معامله ای شکل می‌گیرد،بایستی خریدار به فروشنده وجهی را در عوض خرید پرداخت نماید. هنگامی که میان آن ها به دلیل پرداخت یا عدم پرداخت ثمن معامله مشکلی پیش آید، خریدار می بایست ثابت نماید که پول را پرداخت نموده و رسیدی از فروشنده در عوض پرداخت وجه دریافت کرده و یا وجه قرارداد را به حساب فروشنده واریز نموده است و یا در حضور شاهدی، هزینه را به صورت نقدی پرداخت کرده است.بر اساس قانون، اصل بر عدم پرداخت وجه می باشد و چنانچه خریدار قادر نبود که ثابت کند،می بایست همه ی مبلغ را به فروشنده پرداخت نماید.
چنانچه فروشنده اقرارنماید که ثمن معامله را دریافت نموده اما در اصل مبلغی را دریافت ننموده باشد، می بایست ثابت کند که برخلاف مندرجات گفته شده و نیز اقرار خود در قرارداد، پولی در ازای فروش مال خود دریافت نکرده است وگرنه پول خود را حق ندارد مطالبه نماید و این کاری سخت می باشد.
در صورت پرداخت نکردن ثمن معامله چه پیش می‌آید؟
عدم دریافت ثمن معامله:
در هر معامله و قراردادی هر یک از طرفین تعهداتی دارند که می بایست آن تعهدات را اجرا نمایند.چنانچه فردی از آن ها ثمن معامله را پرداخت ننموده باشد و یا در انجام تعهداتش کوتاهی نماید،دیگری این حق را دارد که او را به اجرای تعهداتش ملزم نماید.
طبق مطالبی که در بالا ذکر شد چنانچه خریدار مبلغی را در ازای خرید به فروشنده پرداخت نکرده باشد، فروشنده قادر است به دادگاه حقوقی مراجعه نماید و بعد دادخواستی را جهت مطالبه ی وجه ارائه نماید و خریدار را به اجرای تعهداتش مبنی بر پرداخت وجه ملزم نماید.
شایان ذکر است که در قرارداد میان فروشنده و خریدار، بعضی از تعهدات نظیر تنظیم سند رسمی، تحویل مبیع و … به فروشنده مرتبط می باشد و چنانچه این تعهدات منوط به پرداخت کردن وجه قرارداد باشند، فروشنده قادر است تا هنگامی که پول قرارداد را دریافت نکرده است، از انجام این تعهدات خودداری نماید.
در بعضی از معاملات چنانچه خریدار وجه قرارداد را پرداخت ننماید، فروشنده می تواند معامله را فسخ کند که در این مواقع قادر است فسخ قرارداد را به صورت یک طرفه انجام دهد. کافیست که مراتب فسخ را به خریدار اعلام نماید، که این کار از راه ارسال اظهارنامه انجام می شود.پس از آن می بایست یک دادخواست با عنوان تایید فسخ قرارداد به دادگاه ارائه نماید.پس چنانچه خریدار هزینه ای بابت معامله پرداخت ننماید(عدم پرداخت ثمن معامله) ،منجر به دعاوی حقوقی زیادی نظیر مطالبه وجه و نیز الزام به انجام تعهدات در قرارداد و در بعضی مواقع منجر به انحلال قرارداد می گردد.
عدم ذکر ثمن معامله(عدم قید ثمن معامله):
چنانچه در معامله مقدار ثمن معامله گفته نشده باشد اما 2 طرف از مقدار آن خبر داشته باشند، در آن معامله خللی به وجود نمی آید.
